Metabolizma hücrelerin devamlılığını sağlamak için hücre içinde meydana gelen kimyasal değişimlerdir. Metabolizma o kadar karışık ve önemli bir şeydir ki bazen olanları öğrenince inanamazsınız. İşte hücre içinde meydana gelen bu değişimlerin etkili çalışmasını ve daha iyi olmasını sağlamak için birçok şey yapabilirsiniz. Metabolizmanın hızlı çalışması vücudunuzun etkili çalışmasıdır. Metabolizmanızı yavaşlatan şeyleri bugün öğrenerek yarına güzel bir başlangıç yapabilirsiniz. Ayrıca metabolizma hızını arttırarak verdiğiniz kiloları da arttırabilirsiniz.
Uyku Sorunları
Kronik uykusuzluk sorununuz varsa fazla yemek yemeden de birkaç kilo almanıza şaşırmayın. Beslenme uzmanlarına göre yetersiz uyku metabolizma sorunlarına neden olmaktadır. Uykusuzluk; daha az kalori yakmanıza, açlığınızı kontrol etmekte zorlanmanıza ve yağ depolanmasına neden olan kortizol seviyelerinde artışa neden olur. Ayrıca uzmanların 7 ila 9 saat arası olarak düşündüğü uykunun yetersiz olması insülin direncine yani vücudun şekeri yeteri kadar kullanmasına neden olmaktadır. Yağ yakmak ya da kilo kontrolü gibi hedefleriniz varsa spor salonunda daha fazla zaman geçirmek yerine uyku düzeninizi düzeltmeye çalışmalısınız.
Vücutta Yetersiz Sıvı Bulunması
Metabolizmanızı hızlandırmanın en iyi ve en kolay yollarından biri uyandıktan hemen sonra su içmektir. Neden peki? Uyku sırasında metabolik faaliyetler yavaşlar ve uykunuzu bölüp su içmediyseniz vücudunuzda yeteri kadar sıvı bulunmuyordur. Metabolizmanızı hızlandırmak için yapabileceğiniz en doğru şey yemek yemeden ve bir şey içmeden önce içebileceğiniz en doğal şeyi yani suyu içmektir. Sabah kalktığında su içmeyi deneyen kişiler karın bölgesinde daha az şişkinlik, daha fazla enerji ve daha az yeme isteği yaşamıştır. Vücudunuzu kafein eklemek yerine sıvı ekleyin. Kafein almak istiyorsanız da bunu çay ile yapın.
Çok Fazla Kafein Alımı
Birçok araştırma kafeinin özellikle sabahları metabolizmayı hızlandırdığını belirtmektedir. Fakat beslenme uzmanı Ahmet Yılmaz, sabah kahvesinin ve diğer kafeinli içeceklerin aslında aleyhinize çalıştığını söylemektedir. Kafein doğal bir iştah kapatıcıdır. Sürekli kahve içiyorsanız yemek yemek istemezsiniz ya da ne kadar aç olduğunuzu eve gelene kadar veya akşam yemeğini yiyene kadar açlığın farkında olamazsınız. Gün boyu yemek yememek metabolizmanızı yavaşlatır. Akşam yemeğinde yedikleriniz enerji için kullanılmak yerine vücudunuzun bunu yağ olarak depolanması sorunu ortaya çıkar. Bunun sebebi vücudun aç kalacağını düşünüp kendini buna göre ayarlamasıdır.
Çok Fazla Oturmak
Normal koşullarda her 24 saatin 8 saatinde uyuyoruz. Bir çok kişi her gün masasında 7 ila 10 saat arasında oturmaktadır. Bunun anlamanı günün büyük bir çoğunluğunu vücudun hareketsiz olması şeklinde geçirmeyiz. Fakat vücudumuz böyle bir hareketsizlik için tasarlanmamıştır. Yiyecek ya da barınma ihtiyacı için hareketli bir hayat geçiren insanlar artık daha az hareket etmeye başlamış ve buna bağlı olarak ortaya çıkan sorunlarla karşılaşmıştır. Daha fazla kalori yakmanın diğer bir yolu daha fazla ayakta durmak ve daha az oturmaktır. İngiltere’de yapılan bir çalışmaya göre 1 saat ayakta durmak oturmaktan daha 50 kalori daha fazla yakılmasına yardımcı olur. Çok fazla gibi görünebilir fakat 1 yıl boyunca günde sadece 3 saat ayakta durarak yılda fazladan 30bin kalori yakabilirsiniz. Bu da yaklaşık 4 kilo yağ yakmanız anlamına gelir.
Doğal Beslenmemek
Hormonlar vücudunuzun verdiğiniz enerjiyi nasıl kullandığını gösterir. Tiroid, büyüme hormonu, insülin, açlık hormonlarının üretimi arasında bir denge kurar ve böylece yağların yakılması, enerji ve hayatı üretim işlevlerinin yerine getirebilmesi sağlanır. Bu dengeler yedikleriniz sebebiyle hormonlarda dengesizliklere neden olabilir. Metabolizmanızın hızlanması için sebze ve meyvelerden oluşan doğal ürünler ya da doğal ortamında otla beslenen ve zararlı maddeler verilmeyen hayvansal ürünler ile beslenilmelidir. Böylece hormonlarda ortaya çıkabilecek dengesizliklerin üstesinden gelinebilir.
Geç Saatlerde Fazla Kalori Tüketmek
Gün içinde yeterli miktarda kalori tüketmemek metabolizmanın yavaşlamasına neden olur. Herkesin maalesef yapmış olduğu bir hatadır bu. Gün içinde yeterli kalori alınmadığında vücut açlık moduna girer ve beyin vücudunuzun yağ depolaması sinyali gönderir. Bu durum kortizol seviyesinin artmasına ve bel bölgesinde yağ depolanmasına neden olur.
Yatma vaktine yakın, günün geç saatlerinde yüksek kalorili akşam yemekleri yemek metabolizmanız için zararlı olabilir. Bu vücut saatinizin bozulmasına ve sabahları aç olmamanıza neden olur ve böylece kilo alırsınız. Günün geç saatleri daha çok insanların daha çok alkollü içecekler tükettiği saatlerdir ve bu içecekler metabolizmanın en büyük düşmanlarındandır. Alkol tükettiğinizde vücut bu zararlı maddelerden kurtulmaya çalışır ve kalori yakımı azalır. Ayrıca alkol tüketimi protein sentezlenmesini bozar ve has gelişimini bozar. Yoğun ve tahmin edilmeyen durumlar için sağlıklı atıştırmalıklar hazırlayabilir ve sağlıksız yiyecekler tüketmekten uzak durabilirsiniz.
Deniz Tuzu Kullanımı
Deniz tuzu özellikle çikolata ve karamel ile birlikte kötü etkilere sahiptir. Deniz tuzunda tiroid hormonunun etkili çalışmasını sağlayan iyot bulunmaz. Tiroid metabolizmanın düzenli çalışmasına yardımcı olur. Vücutta yeteri kadar iyot bulunmadığını da tiroid hormonu üretilmez ve metabolizmanız yavaşlar. Birçok sofra tuzunda iyot bulunur. Sadece yarım çay kaşığı tuz tüketerek günlük iyot ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz. Karides, midye ve yumurta tüketerek bozuk iyot dengesini sağlayabilirsiniz.
Ev - İş Yeri Çok Sıcak
İnsanlar birer memelidir. Bu da vücut ısısını düzenleyebilmesi yani vücut sıcaklığını düzenlemek için dış ortamdan bağımsız hareket edebilmesi demektir. Bu sadece kuşlara ve memelilerin bir özelliği değil aynı zamanda kalori yakılmasına yardımcı bir özelliktir. Yani ortam sıcaklığını azaltarak vücudunuzun görevi devralmasını sağlayabilirsiniz. Yapılan araştırmalarda 1 ay süreyle oda sıcaklığı 18 deceden az olan yerde uyuyan kişilerin kahverengi yağ hücrelerini aynı ortamda uyumayan kişilere göre 2 kat fazla yaktığı ortaya çıkmıştır. Kahverengi yağ hücreleri serin ortamlarda vücudu sıcak tutmak için daha aktiftir. Daha serin bir ortamda uyumak ve dışarıda daha fazla zaman geçirmek metabolizmanın hızlanmasına ve kolayca fit bir vücuda sahip olmaya yardımcı olur.
Karbonhidratlardan Uzak Durmak
Çok fazla işlenmiş karbonhidrat tüketmenin hayatı ve zayıflama gayretlerinizi olumsuz etkilemesi gibi çok az karbonhidrat tüketmek de benzer etkiye sahiptir. Bunun sebebi egzersiz yaptığımızda kasların enerji üretimi için karbonhidrat depoları olan glikojenleri kullanmasıdır. Yeteri kadar glikojen alamayan kaslar yeteri kadar büyüyemez. Bu kalori yakımı için kötüdür. Sebebi ise kas gelişimi için daha fazla enerjiye ve daha fazla kalori yakmak için daha fazla kasa ihtiyaç vardır. Uzun süren açlık ile kaslar ağır ve etkili egzersizlere izin vermeyecektir. Bunun anlamı egzersiz yaparken aslında olması gerekenden daha az kalori yakılacak.
Ağırlığı İndirmek Kaldırmaktan Daha Önemlidir
Düzenli olarak çalışmak özellikle metabolizmayı hızlandırmak için önemlidir fakat egzersizle iyi yapmak yerine kötü sonuçlarda ortaya çıkarabilirsiniz. Egzersiz hareketleri yaparken metabolizmayı hızlandırmak için ağırlık kaldırmak değil ağırlığı indirmektir. Ağırlığın indirilmesi ağırlığın kaldırılmasından daha fazla zarara yol açabilir. Ağırlığın indirilmesine odaklanılan egzersizler vücudun kas tamiri için daha fazla efor sergelemesine ve bu hareket için daha fazla enerji gerektirmesine neden olur. Araştırmacılar ağırlık indirme egzersizlerine odaklanarak yapılan 1 haftalık çalışmadan sonra metabolizmanın hızlandığını ve 8 haftalık süreçte yağ yakımın da %5 ila %9 artış gözlenmiştir.
Kuruyemiş Tüketmemek
Amerikan Klinik Beslenme Dergisi’nde yayınlanan bir araştırmaya göre cevizlerde bulunan çoklu doymamış yağ asitleri yağ yakan genlerin çalışmasını hızlandırmakta ve az kalorili farklı bir atıştırmalık yerine kuruyemiş tüketilerek daha fazla kalori yakılabileceğini ortaya koymuştur. Günde sadece 1 avuç ceviz tüketerek daha fazla yağ yakımı sağlayabilirsiniz.
Yeterince Yoğun Çalışmıyorsun
Avustralya’da yapılan bir araştırmada günlük 20 dakika yoğun egzersiz yapan kadınlar haftada 3 kez 40 dakika egzersiz yapan kadınlardan 3 kilo daha fazla kilo verdiği görülmüştür. Neden? Araştırmacılar bu durumu yoğun egzersizlerin normal kardio egzersizlerinden daha kısa olmasına rağmen egzersiz sonrası daha fazla oksijen tüketimi ile sonuçlanır bu da egzersiz sırasında daha fazla kalori yakıldığı anlamına gelir.
Yanlış Zamanda Çalışmak
Northwestern Üniversitesi’nden araştırmacılar sabahları erken saatlerde dışarı çıkılmasının vücudun birçok fonksiyonunu yerine getirebilmesi için gerekli günlük ritminin düzenlenmesine yardımcı olduğunu belirtmektedir. Ne kadar uyuduğunuz, ne kadar yediğiniz ve ne kadar kalori yakıldığı günlük ritim düzenlenir. Sabahın ilk saatlerinde yürümek ya da koşmak için dışarı çıkın. Araştırmalar ayrıca sabahın ilk saatlerinde dışarı çıkan ve güneşin ışığından yararlanan kişilerin yararlanmayan kişilere göre daha az kalori aldığını ortaya koymaktadır.
Yanlış Zamanlarda Yanlış Yiyecek Tüketmek
Basit bir matematik hesabına hazır mısınız? Ne kadar kalori almanız gerektiğini hesaplamak ve istediğiniz kiloya kolayca ulaşmak için günlük kalori miktarını 3,4,5 öğün ve atıştırmalıklar şeklinde bölmelisiniz. Her yemeğinizi bu ölçüye göre ayarlamalısınız. Liverpool’da bulunan John Moores Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre yedikleri öğünler arasında kalori farklılıkları olan kişiler eşit öğünler yiyen kişilere göre daha daha fazla sorun yaşamakta ve kilo verme hedeflerine ulaşmakta daha çok zorlanmaktadır. Uzmanlar her gün aynı miktarda kalori alan kişilerin öğünler arasında daha fazla kalori yaktığını belirtmektedir.
Çok Fazla Tarımsal İlaç Tüketimi
Kanada’da yapılan bir araştırma, bitkilerde böceklenmeyi önlemek için kullanılan maddelerin vücudun enerji yakma işlemini bozduğunu ve kilo vermeyi zorlaştırdığını ortaya koymuştur. Araştırmacılar çok fazla zehir yani toksin tüketimi ile metabolizmanın yavaşladığını ve kilo vermenin zorlaştığını belirtmektedir. Ayrıca böcek ilaçları ile tiroid hastalığı arasında bir bağlantı olduğu belirtilmektedir. Etkili kilo vermek için mümkün olduğunca organik sebze ve meyve almalısınız.
İşlenmiş Gıdalarda Toksinler
Fareler üzerinden yapılan araştırmalar, yiyeceklerde koruyucu olarak kullanılan kimyasalların bel bölgesinde yağ birikimini arttırdığını, insülin direnci oluşturduğunu ve tip 2 diyabete neden olduğunu ortaya koymuştur. Yediğiniz ürünlerde bulunan toksinlere, şeker, rafine karbonhidrat ve işlenmiş gıdaları daha az tüketmeniz metabolizmanızın yavaşlamasını önler.
Floridli ve Klorlu Sular
Tiroidiniz etkili çalışmıyorsa metabolizmanız yavaşlar. Floridli ve klorlu sular metabolizmanın bozulmasına ve tiroidin kimyasal yapısının bozulmasına neden olur. Mümkün olduğunca filtre edilmiş su içmeye çalışın.
Gereksiz İlaç Kullanımı
Basit hastalıkların tedavisi için bile ilaçlardan faydalanıyoruz. Birçok insan için bu ilaçlar vücudun dengesinin bozulması ve farklı hastalıkların ortaya çıkması anlamına gelir. Diyabet, kolesterol ve yüksek tansiyon hastalıkları ilaçları çok erken süreçte ve uzun süre tüketilmektedir. Bu durumda bu ilaçlar kritik vücut işlevlerinin bozulmasına ve enerjinin düşmesine neden olur. Diyet, egzersiz ve ilaç kullanımı hakkında doktorunuzla konuşmalısınız.
Yetersiz Protein Alımı
Protein metabolizma için çok önemlidir. Protein tüketmek metabolizma yavaşlatan yiyecekler tüketme olasılığını azaltır. Protein, yemeklerden sonra ortaya çıkan kalori yakımını %35’e varan oranda arttırır ve kas gelişimini arttırır. Kas gelişimi de daha fazla kalori harcanması için önemlidir. Bitkilerden elde edebileceğiniz proteinler ile aynı yağ yakıcı etkili sağlayabilir, kolayca doyabilir ve kas gelişim etkilerini görmeye devam edebilirsiniz.
Çok Az Yemek
Bu ilginç gelebilir fakat vücudunuz, ihtiyacından daha az kalori aldığınızda vücudunuz açlık moduna girer. Metabolizmanız yavaşlar ve kalan kaloriyi idareli kullanılır. Tarımdan önceki zamanlarda insan vücudu açlık ve yiyecek azlığına alışıktı ve enerjiyi korumayı amaçlardı. İşte böyle bir durum ortaya çıkarmamak için normalden az kalori bile alıyor olsanız, vücudunuzu aç bırakmadan düzenli olarak kalori almalısınız.
Yetersiz D Vitamini Alımı
D vitamini. Doğal somonda bolca bulunan bir vitamin. Aslında sadece 100 gram somon tüketerek günlük d vitamini ihtiyacınızın %90’ını alabilirsiniz. Somonla pek aranız iyi değil mi? İşte bu durumda kıyafetlerinizi biraz çıkarmayı denemelisiniz. Aynı d vitaminini güneş ışığı ile de alabilirsiniz.
Yetersiz Kalsiyum Alımı
Kalsiyum vücut fonksiyonlarının etkili çalışması için önemli bir role sahiptir. Özellikle kalsiyum ne kadar kalori yakılması gerekildiğinde etkilidir. Tennessee Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada, yüksek kalsiyum içeren diyetlerde daha fazla yağ yakılmıştır. Kalsiyum için doğal süt ürünleri tüketebilirsiniz.
İşlenmiş Karbonhidrat Tüketmek
Karbonhidratlar bileşik halde olduğunda vücut sindirmek için daha fazla enerji harcar. Beyaz ekmek, makarna ya da pirinç bileşik karbonhidratlardan daha kolay parçalanır. Bunun sebebi bu ürünlerin bileşik karbonhidratlarken işlenmesi ve basit karbonhidratlara dönüştürülmesidir. Sonuç olarak daha yavaş bir metabolizma oluşur. Ayrıca beyaz ekmek, makarna ve pirinç gibi işlenmiş basit karbonhidratların besleyici değeri bileşik karbonhidratlara göre daha düşüktür.
Şeker Tüketimi
Şekerli yiyeceklerden uzak durmak doğru bir karardır. Neden mi? Şeker kan şekeri seviyesinde ani artışlara neden olur ve vücut tarafından hızlıca emilir. Bu iki etki metabolizmanın yavaşlamasına neden olur. Şeker, çikolata ve dondurmayı daha sağlıklı şekerler olan taze meyveler ile değiştirin. Taze meyveler hem şeker ihtiyacınız karşılayacak hem de kan şekerinizin bir anda yükselmesini engelleyecektir.
Alkol Tüketimi
Özellikle alkol tüketmeyi sevenler için kötü bir haberimiz var. Alkol tüketmeniz daha az kalori yakmanıza neden olur. Yağ yakımı normalde daha yavaş gerçekleşir. Bunun sebebi enerji için alkol kullanılmasıdır. Bilimsel verilere göre enerji üretimi için alkol kullanılır ve ayrıca vücut yağ yakımı için kullanacağı enerjiyi vücudu alkolün kötü etkilerinden temizlemek için kullanır.